KHOA HỌC VÀ KỸ THUẬT
Tìm hiểu cụm mâm kéo và chốt kéo liên kết giữa ô tô đầu kéo và sơmi rơmooc và sự ảnh hưởng đến tính năng vận hành tổ hợp đoàn xe sơmi rơmooc

Liên kết giữa ô tô đầu kéo và sơmi rơmooc có được thông qua cụm chốt kéo và mâm kéo, bài viết dưới đây chúng ta cùng tìm hiểu một vài công nghệ mới trên 02 bộ phận này của ô tô đầu kéo và sơmi rơmooc; ảnh hưởng của chúng đến tính năng vận hành tổ hợp đoàn xe Sơmi rơmooc.


    Mâm kéo (FIFTH WHEEL): chiều cao trung bình của mâm từ 1150-1400 mm, đối với những sơmi rơmooc chở container, thì chiều cao mâm kéo này (HC-High Cube) thường < 1250mm.

 

BVT BaiVietThang12 1


   Các thông số liên quan đến bán kính quét phía trước và sau của mâm kéo:

 

BVT BaiVietThang12 1


1. Ảnh hưởng về hướng chuyển động (THE EFFECT OF GRADIENTS)


Nhờ có mâm kéo mà đoàn xe khi lên dốc hoặc xuống dốc, đoàn xe sẽ “uốn lượn” cùng cung đường, đảm bảo quá trình chuyển động êm dịu. Mâm kéo phải có khớp nối (hoặc dao động); trường hợp đoàn xe lên dốc, phải có khớp xoay tối thiểu 6 ° xoay tự do.

 

BVT BaiVietThang12 1
BVT BaiVietThang12 1
Mâm kéo với lớp su giúp tạo góc xoay dọc trục 30


    2. Ảnh hướng đến quay vòng (EFFECTS OF TURNING)

 

BVT BaiVietThang12 1
Trường hợp đoàn xe đi lên dốc / xuống dốc đường đèo thì tác dụngcủa mâm kéo càng thể hiện rõ


    Vị trí mâm kéo ảnh hưởng đến độ dài tổng thể của đoàn xe, được quy định bởi quy chuẩn kỹ thuật ở mỗi quốc gia; thông thường việc thay đổi vị trí mâm kéo là không được phép, điều này sẽ gây ảnh hưởng đến động học quay vòng đoàn xe, phân bố tải lên các trục bánh xe và kéo theo một loạt các vấn đề kỹ thuật khác như hao mòn lốp, khả năng bám đường, lực phanh…

 

BVT BaiVietThang12 1
Chiều dài đoàn xe theo quy định được phép tham gia giao thông,mà không phải xin phép


    Hiện nay, trên một số xe đầu kéo hiện đại, người ta vẫn cho phép loại mâm kéo di trượt được, tùy theo điều kiện vận hành thực tế. Tuy nhiên, việc sử dụng phải tuân theo hướng dẫn cụ thể của nhà sản xuất.

 

BVT BaiVietThang12 1
 
BVT BaiVietThang12 1
Mâm kéo có thể di trượt dọc chassis của đầu kéo


   3. Mô phỏng quá trình kết nối đầu kéo vào sơmi rơmooc


    Việc thực hiện kết nối sơmi rơmooc với ô tô đầu kéo thực tế khá đơn giản, có thể mở trực tiếp bằng tay hoặc điều khiển bằng xilanh khí nén. Mô tả với trường hợp kết nối theo các trình tự sau:


    3.1. Đỗ sơmi rơmooc và đầu kéo trên đường bằng phẳng, thực hiện quay chân chống lên độ cao phù hợp với mâm kéo.

 

BVT BaiVietThang12 1
 

    3.2. Thực hiện lùi đầu kéo vào sơmi rơmooc sao cho chốt kéo đi vào vị trí giữa mâm kéo. Cơ cấu khóa hãm sẽ tự đóng sau khi chốt kéo đã vào đúng khớp. Thông thường có loại chốt kéo 2 inch và 3.5 inch. Nên phải chú ý kích cỡ của mâm và chốt trước khi tiến hành kết nối.

 

BVT BaiVietThang12 1
 

    3.3. Sau khi mâm kéo đã ăn khớp có thể quay chân chống lên và di chuyển hoặc tiến hành tháo kết nối bằng cách kéo nút cấp hơi cho xilanh khí nén để mở lẫy khóa hoắc thực hiện kéo tay cần gạt màu xanh như hình trên.

 

BVT BaiVietThang12 1
 

    Có thể tham khảo thêm các video mô phỏng quá trình kết nối đầu kéo và sơmi romooc link trong mục tài liệu tham khảo.


    4. Tính chọn mâm kéo:


    Mâm kéo kết hợp với chốt kéo trên sơmi rơmooc, một phần khối lượng sẽ được đặt lên mâm và chuyển động theo đầu kéo, tính chọn mâm theo các điều kiện sau:


    • Phần khối lượng sơmi rơmooc đặt lên mâm (A)


    • Sơmi rơmooc được phép kết hợp với đầu kéo này (B)

 

BVT BaiVietThang12 1
 

    Mâm kéo sẽ chịu tác dụng của các lực:


    • Sơmi rơmooc bị đẩy về phía trước ví dụ: khi phanh (C)


 • Lỗ mâm kéo bị "kéo lại", ví dụ: đoàn xe khởi động hoặc tăng tốc (D)


    Chốt kéo bị nhấc ra, ví dụ như sơmi rơmooc bị xoắn khi vào cua (E)

 

BVT BaiVietThang12 1
 

   Ta có thể tính chọn mâm kéo theo công thức của nhà sản xuất như bên dưới:

 

BVT BaiVietThang12 1
 

   U: tải trọng thẳng đứng lên mâm kéo, tấn.


   T: Tổng tải trọng của xe đầu kéo (bao gồm cả tải trọng U ở trên), tấn.


   R: Tổng trọng lượng của sơ mi rơ mooc ( hàng + tự trọng), tấn.


   g: Gia tốc trọng trường: 9,81 m/s2.

 

TÀI LIỆU THAM KHẢO:
[1]. Catalogue của hãng sản xuất mâm kéo, chốt kéo các loại: https://www.jostinternational.com/fifth-wheels/
[2]. Video mô phỏng cách vào khớp mâm kéo JOST: https://www.youtube.com/watch?v=uvjTXcFDmRc
[3]. Mô phỏng mâm kéo Fontaine: https://www.youtube.com/watch?v=SfugqJhh1iI 

BVT.

  • Anh6