Nhằm tuyên truyền nâng cao nhận thức về ích lợi của việc kiểm tra khí thải xe máy cũ, trách nhiệm và quyền lợi của người dân, Sở GTVT TP.HCM phối hợp cùng một số đơn vị thí điểm kiểm tra khí thải xe máy tại một số phường, quận trên địa bàn TP.

Kiểm tra khí thải xe máy trên năm năm

Theo Sở GTVT, hiện nay tình hình ô nhiễm môi trường không khí trên cả nước nói chung và TP.HCM nói riêng có diễn biến phức tạp, nồng độ các chất gây ô nhiễm không khí có xu hướng tăng. Trong đó hoạt động của các loại xe cơ giới nói chung và mô tô, xe máy nói riêng là một trong những nguồn phát thải trực tiếp, làm ảnh hưởng đến sức khỏe của con người.

Để giảm thiểu nguồn thải từ xe cơ giới, Sở GTVT và các đơn vị liên quan đã thí điểm kiểm tra khí thải mô tô, xe máy ở một số quận trên địa bàn TP. Cụ thể, chương trình này được thực hiện tại phường Nguyễn Cư Trinh (quận 1) và phường 10 (quận Phú Nhuận). Chương trình thí điểm cũng sẽ đánh giá tác động kinh tế - xã hội của việc kiểm soát khí thải xe máy tới người dân, cơ quan quản lý nhà nước, các tổ chức có liên quan.

Theo đó, các loại xe máy đã sử dụng trên năm năm thuộc các hãng xe Honda, Yamaha, SYM, Piaggio, Suzuki sẽ được Sở GTVT thông báo tới người dân để tham gia, thời gian thực hiện từ nay tới tháng 9-2020.

Xe cũ vẫn có thể đảm bảo khí thải

Anh Nguyễn Minh Nhật (quận 10), làm nghề chạy xe ôm với chiếc Honda Dream 13 năm tuổi, chia sẻ: “Vì công việc chạy xe nhiều nên tôi rất quan tâm tới số kilomet mình đã chạy được. Khi đến thời gian nhất định thì thay dầu cho xe, lâu lâu lại đi bảo dưỡng một lần để kiểm tra các bộ phận trên xe. Chiếc xe vẫn chạy rất tốt nhưng theo quy định khí thải mới thì tôi không biết như thế nào”.

Tại TP.HCM, các loại xe máy được người dân sử dụng như anh Nhật là rất nhiều nhưng một số người cho rằng để đạt chất lượng khí thải mới mà bỏ những chiếc xe này là quá lãng phí. Theo các chuyên gia xe máy, trên thực tế nhiều xe máy đã sử dụng với tuổi thọ 5-10 năm vẫn đảm bảo tiêu chuẩn kỹ thuật về khí thải nếu người dân biết cách chăm sóc và bảo dưỡng xe đúng quy định.

Theo các kỹ sư ô tô, xe máy chia sẻ: “Người dân nên chú trọng các hệ thống bugi, lọc gió, hệ thống bơm xăng của xe. Nếu lọc gió bị bẩn sẽ ảnh hưởng đến quá trình lọc bụi, khí bị tắc để càng lâu càng làm cho các bộ phận trên xe bị ảnh hưởng”.  Hệ thống bơm xăng bẩn cũng khiến cho xe ăn xăng nhiều hơn. Bugi bẩn sẽ làm cho động cơ hoạt động không bình thường. Động cơ kém và yếu cũng cần sức hoạt động nhiều hơn thì kéo theo khí thải nhiều hơn.

Theo chuyên gia ô tô, xe máy Nguyễn Minh Đồng: “Việc kiểm soát khí thải phải nên kiểm soát từ phía nhà sản xuất trước. Cụ thể, họ phải sản xuất ống pô xe máy làm sao để có hệ thống xúc tác kiểm soát khí thải. Tránh trường hợp người dân mua, thuê ống pô lắp vào trước khi đi kiểm định, sau đó lại tháo ra và tiếp tục sử dụng ống pô cũ”. Ông Đồng dẫn chứng trên thực tế nhiều chủ ô tô, xe tải thuê, mượn ống pô để đi kiểm định. Bộ phận đăng kiểm chỉ kiểm tra khí thải ra từ ống pô đã đủ tiêu chuẩn hay chưa chứ không thể mổ xẻ bên trong bộ phận này.

Ông Đồng chia sẻ khi sử dụng ống pô có hệ thống xúc tác, xe máy sẽ không bị ảnh hưởng khi ngập nước, cũng không bị nghẹt do bụi khói vì các loại này sẽ tự cháy. Ngoài ra, các kim loại quý ở bên trong được tái tạo, dẫn đến chi phí cao cho người tiêu dùng, dù chiếc xe đã không còn chạy được thì ống pô vẫn có thể tái sử dụng.

Một chiếc ống pô có hệ thống xúc tác này chỉ khoảng 200.000 đồng mà người dùng có thể sử dụng được đến 4-5 năm. Đối với các loại xe quá cũ cũng có thể gắn xúc tác vào sẽ giảm được 30%-40% khí thải, điều chỉnh được chế độ không khí và xăng.

Xe máy lưu thông sẽ phải thải trực tiếp, ảnh hưởng sức khỏe con người. 

Kiểm tra khí thải là điều cần thiết

Chuyên gia ô tô, xe máy Nguyễn Minh Đồng cho rằng: “Lộ trình áp dụng tiêu chuẩn khí thải mới nên sử dụng trong 2-3 năm tới, vì hiện nay Việt Nam chưa sản xuất được ống pô có hệ thống xúc tác. Nhà nước cũng nên quy định việc kiểm định khí thải cho xe máy 2-3 năm/lần để đảm bảo chất lượng. Còn về xe máy mới, tất cả loại xe máy sản xuất từ năm 2021 phải có hệ thống xử lý khí thải để đảm bảo môi trường”.

Theo ông Trần Văn Chủ, Giám đốc chi nhánh thuộc Trung tâm Đăng kiểm 5003V, nếu xe không đạt chuẩn khí thải thì việc tiêu hủy hay quy định thời hạn còn liên quan đến vấn đề xe cổ. Còn việc muốn khống chế lượng khí thải thải ra môi trường thì đương nhiên cần phải kiểm định. Những xe trên 5-10 năm cần kiểm định khí thải là điều đáng làm. Ở nước ngoài cũng không có quy định về niên hạn xe máy, vì vậy Việt Nam cũng theo đó để áp dụng. Vẫn theo ông Chủ, đối với các loại xe cũ, nát thì cần thay thế, sửa chữa động cơ, máy móc chứ không thể bảo dưỡng như các loại hình xe hiện đại ngày nay.

Những loại xe từ những năm 1950 thì hiện nay người dùng cũng chỉ sử dụng nhằm mục đích trưng bày chứ không mấy ai dùng để chạy. Ngày nay khoa học kỹ thuật đã phát triển, các xe máy mới đa số dùng công nghệ phun xăng điện tử thì độ khí thải cũng hạn chế được nhiều.