Thực hiện chỉ đạo của Bộ Giao thông vận tải tại văn bản
số 11475/BGTVT-CQLXD ngày 28/8/2015, văn bản số 637/BGTVT-CQLXD ngày 18/01/2016
về việc triển khai dán thẻ E-Tag cho các phương tiện tham gia giao thông để thực
hiện dự án thu phí tự động không dừng và kiểm soát tải trọng xe trên Quốc lộ 1
và đường Hồ Chí Minh đoạn qua Tây Nguyên. Trên cơ sở Quyết định số
4390/QĐ-BGTVT ngày 14/12/2015 của Bộ GTVT về việc phê duyệt Đề án thu phí tự động
không dừng và kiểm soát tải trọng xe trên toàn quốc- giai đoạn 1 áp dụng cho Quốc
lộ 1 và đường Hồ Chí Minh đoạn qua Tây Nguyên theo hình thức hợp đồng BOO, Cục
Đăng kiểm Việt Nam đã có công văn số 2648/ĐKVN-TC ngày 14/6/2016 gởi các Trung
tâm Đăng kiểm xe cơ giới triển khai ký hợp đồng, thực hiện dán thẻ E-Tag và mở
tài khoản thu phí giao thông với các Nhà đầu tư cung cấp dịch vụ thu phí tự động
không dừng theo chỉ đạo của Bộ Giao thông vận tải là Công ty CP VETC (thuộc
Liên danh Nhà đầu tư TASCO-VETC).
Chi tiết
cụ thể của Dịch vụ thu phí tự động đường bộ cùng các tính năng của hệ thống thu
phí tự động đường bộ VETC được giới thiệu như sau:
PHẦN
1 – GIỚI THIỆU CHUNG
I.
Giới thiệu dịch vụ thu phí tự động đường bộ VETC:
-
Dịch vụ thu phí tự động đường
bộ VETC được
áp dụng công nghệ RFID (Radio Frequency Identification) sử dụng sóng radio để
nhận diện tự động phương tiện xe cơ giới thông qua thẻ định danh E-tag dán trên
phương tiện, giúp phương tiện dán E-Tag khi lưu thông qua trạm thu phí không phải
dừng chờ thanh toán, giữ được tốc độ lưu thông ổn định và tiết kiệm nhiên liệu.
-
Công nghệ RFID đã được chứng minh có độ chính xác cao, khá phổ biến trên
thế giới trong lĩnh vực nhận diện điện tử và được ứng dụng cho hệ thống thu phí
tự động không dừng.
II.
Tổng
quan về các tính năng của hệ thống thu phí tự động đường bộ VETC:
1.
Giảm thiểu việc sử dụng tiền mặt:
Việc thu phí không sử dụng tiền mặt là điều kiện cần
để đảm bảo không có tiêu cực phát sinh trong quá trình thu phí, đây cũng là ưu
điểm của hệ thống thu phí tự động đường
bộ VETC giúp minh bạch hóa quy
trình này. Vì không có vé giấy, không có hóa đơn chứng từ giấy, nên hệ thống này được trang bị thêm tính năng tạo Hóa đơn điện tử, để
cung cấp hóa đơn VAT cho các chủ phương tiện.
2.
Ghi nhận giao dịch theo thời gian thực:
Khi phương tiện giao thông vào trạm thu phí, toàn bộ
thông tin về giao dịch này sẽ được hệ thống phần mềm tại trạm thu phí (Front-end) ghi nhận và gửi ngay về trung tâm dữ liệu
tập trung (Data Center). Các thông tin về hình ảnh xe
vào trạm cũng được gửi kèm với thông tin giao dịch.
3.
Tự động phát hiện sai sót, gian lận:
Thông tin về phương tiện giao thông, chủ sở hữu
phương tiện khi đăng ký sử dụng dịch vụ sẽ được lưu trữ đầy đủ tại trung tâm dữ
liệu. Hệ thống phần mềm sẽ sử dụng các dữ liệu này để tự động rà soát, đối chiếu
tất cả thông tin được gửi lên từ trạm thu phí để đảm bảo các giao dịch là hợp lệ;
đồng thời phát hiện các trường hợp gian lận mức phí do thay đổi biển số, loại
xe…
4.
Hỗ trợ hậu kiểm, điều tra nhanh chóng:
-
Đối với mỗi giao dịch phát sinh, ngoài thông tin của chính giao dịch, hệ
thống tại trạm thu phí còn lưu lại đầy đủ thông tin hình ảnh xe vào trạm, xe
trong làn, video toàn cảnh...
-
Dữ liệu này được gắn với từng giao
dịch, hỗ trợ các đơn vị hậu kiểm dễ dàng, điều tra các giao dịch bất thường.
5.
Cung cấp các công cụ giám sát, báo cáo cho
các chủ thể liên quan :
Ngoài các Hệ thống phần mềm tại trạm thu phí cũng
như tại trung tâm dữ liệu, hệ thống thu phí tự động đường bộ VETC còn có các cổng
thông tin (portal) phục vụ 3 chủ thể liên quan là Nhà đầu tư BOT, Chủ phương tiện
và Cơ quan QLNN. Các cổng thông tin này đều hỗ trợ người dùng theo dõi trực tuyến
các giao dịch phát sinh cung cấp nhiều báo cáo và các công cụ tra cứu, giám sát
và nhiều tiện ích khác.
6.
Hoạt động của hệ thống xử lý giao dịch tại
trạm thu phí
-
Mỗi phương tiện giao thông đăng ký dịch vụ thu phí tự động đường bộ sẽ được
cấp phát 1 thẻ E-tag (thẻ được dán trên kính xe hoặc đèn trước xe) gắn với một
tài khoản thu phí tự động đường bộ được cấp cho chủ phương tiện và có thể Topup
(nạp tiền) vào tài khoản này rất dễ dàng thông qua nhiều kênh nạp tiền.
-
Khi phương tiện di chuyển vào làn thu phí ETC, hệ thống ăng-ten sẽ gửi
tín hiệu để đọc mã định danh trên thẻ E-tag của phương tiện, hệ thống sẽ xác định
tình trạng hợp lệ của thẻ. Nếu thẻ không hợp lệ, sẽ không áp dụng thu phí tự động
cho phương tiện này. Nếu thẻ hợp lệ, thông tin thẻ eTag và một số thông tin
khác sẽ được gửi lên hệ thống Back-End đặt tại TTDL để kiểm tra số dư tài khoản
của Khách hàng cũng như thông tin về phương tiện. Nếu số dư đủ để thanh toán
phí giao dịch qua trạm, hệ thống barrier sẽ tự động mở để cho phép phương tiện
đi qua. Tài khoản giao thông sẽ bị trừ tiền, hệ thống sẽ gửi tin nhắn thông tin
chi tiết về giao dịch cho số điện thoại của Khách hàng (nếu Khách hàng đã đăng
ký sử dụng dịch vụ nhận tin nhắn). Thông tin về giao dịch sẽ được ghi nhận tại
cả hệ thống phần mềm tại TTP (Front-End) và cả hệ thống phần mềm tại TTDL
(Back-End).
Hình ảnh minh họa
hoạt động của hệ thống xử lý tại trạm thu phí
PHẦN 2 –TÀI KHOẢN THU PHÍ TỰ ĐỘNG ĐƯỜNG BỘ VÀ THẺ E-TAG
I.
Tài khoản thu phí tự động đường bộ:
1.
Giới thiệu tài khoản giao thông:
-
Tài khoản thu phí tự động đường bộ là tài khoản do khách hàng là chủ
phương tiện xe cơ giới đăng ký mở để sử dụng dịch vụ thu phí tự động đường bộ
VETC. TK này có tính bảo mật cao dùng để quản lý thông tin khách hàng và giúp
khách hàng quản lý thông tin giao dịch của phương tiện khi đi qua trạm thu phí.
-
TK thu phí tự động đường bộ được mở
tại các Điểm dịch vụ VETC, là các Trung tâm đăng kiểm ký hợp tác với VETC, các
Trạm thu phí kết nối với hệ thống thu phí tự động VETC và các Điểm dịch vụ cố định/lưu
động do VETC triển khai. Mỗi TK được mở cho duy nhất một khách hàng đăng ký và
được sử dụng để thanh toán cho một hoặc nhiều phương tiện xe cơ giới theo yêu cầu
của chủ tài khoản.
2.
Các bước mở tài khoản thu phí tự động đường bộ:
-
Bước 1: Chủ phương tiện
(khách hàng – KH) đến Điểm dịch vụ VETC đăng ký mở tài khoản thu phí tự động đường
bộ bằng cách điền vào mẫu phiếu thông
tin (mẫu in sẵn) và chuyển cho Nhân viên nghiệp vụ (NVNV) làm căn cứ mở TK ETC;
-
Bước 2: NVNV tiến hành nhập
thông tin KH và thông tin phương tiện của KH, sau đó in ra bản cứng Giấy đề nghị
để dán mã vạch và kích hoạt mã thẻ. Hệ thống tin nhắn SMS sẽ tự động nhắn tin
thông báo số tài khoản thu phí tự động đường bộ cho KH đã được mở thành công.
-
Bước 3: Dán phần mã thẻ E-tag
lên Giấy đề nghị của KH (phần có mã vạch trên thẻ E-tag) và thực hiện kích hoạt
mã thẻ vào TK thu phí tự động đường bộ.
II.
Thẻ định danh E-Tag:
1.
Giới thiệu thẻ E-tag:
-
Thẻ định danh E-tag là loại
thẻ dán trên mỗi phương tiện cơ giới và được gắn với một mã (mã vạch) định danh
cho phương tiện đó. Cấu trúc thẻ E-tag bao gồm chip nhớ để lưu mã định danh của
phương tiện và mạch ăng-ten để nhận tín hiệu từ thiết bị đầu đọc đặt tại trạm
thu phí.
-
Thẻ E-tag có kích thước nhỏ
gọn, gồm 2 loại để sử dụng dán lên phương tiện xe cơ giới bao gồm thẻ dán lên
kính và thẻ dán đèn. Mỗi thẻ E-tag được thiết kế có hai phần độc lập, một phần
dán trên phương tiện và một phần được lưu lại để kích hoạt vào tài khoản giao
thông để quản lý.
-
Thẻ E-tag sau khi dán lên
phương tiện giao thông nếu cố tình hay vô ý bóc ra khỏi xe sẽ không thể sử dụng
được hoặc không thể tái sử dụng.
2.
Các bước dán thẻ
E-tag:
-
Bước 1: Nhân viên dán thẻ
sử dụng thiết bị đọc thẻ để kiểm tra hoạt động của thẻ E-Tag (dán kính) trước
khi dán;
-
Bước 2: Dùng thiết bị đọc
thẻ kết hợp với thẻ E-tag (đã được kiểm tra) để xác định tính kim loại trên
kính phương tiện;
-
Bước 3.1: Trường hợp kính
xe không có tính kim loại thì tiến hành dán thẻ bằng cách vệ sinh vị trí dán thẻ,
đặt tool định vị vị trí dán thẻ lên kính phía bên ghế phụ và dán phần thẻ có mạch
ăngten vào mặt trong kính xe;
-
Bước 3.2: Trường hợp kính
xe có tính kim loại thì chuyển sang dán thẻ E-tag lên đèn trước xe phía bên ghế phụ, bằng cách
vệ sinh bề mặt đèn xe, kiểm tra thẻ dán đèn trước khi dán, sau đó dán phần thẻ
có mạch ăng-ten lên đèn xe;
-
Bước 4: Kiểm tra lại hoạt
động của thẻ sau khi dán (trên kính hoặc trên đèn) lên phương tiện. (Phần còn lại có mã vạch của thẻ E-tag sẽ được
dán lên Giấy đề nghị để kích hoạt).
BVT.